“Hoa hậu rau muống”
“… Thế rồi, một tai họa ập đến, em trở thành đứa trẻ mồ côi mẹ khi vừa tròn 6 tuổi. 7 năm sau, bố cũng bỏ em mà đi theo mẹ… Đã có lúc, em nói với bà nội: “Con muốn nghỉ học để phụ bà bán rau. Vì hai chị em con mà bà cực quá!”. Bà nội lắc đầu, nói trong tiếng nấc: “Bà còn cố được, con phải học, phải tiếp tục giữ lấy danh hiệu học sinh giỏi…”. Cả hội trường trong buổi lễ trao học bổng Vừ A Dính lặng đi vì xúc động khi nghe những lời tâm sự đó của em Hà Thanh Nhàn, học sinh lớp 11A7, Trường phổ thông vùng cao Việt Bắc.
Một đồng nghiệp ngồi bên cạnh thầm thì với tôi: “Nhàn là “sao” của Trường phổ thông vùng cao Việt Bắc đấy! Không chỉ “nổi” lên với danh hiệu Á khôi năm 2008 của trường, cô gái người dân tộc Thái này còn được nhiều người biết đến bởi nghị lực vượt khó, vươn lên. 13 tuổi, Nhàn đã phải gánh những gùi rau muống nặng trĩu ra chợ bán để lấy tiền ăn học. Cơm có bữa chẳng được no, vậy mà 11 năm liền, “Hoa hậu rau muống” luôn đạt thành tích học sinh giỏi”.
Hà Thanh Nhàn (ngồi giữa) đang đọc báo
cùng các bạn trong giờ ra chơi
Gặp em sau buổi lễ trao học bổng, “Hoa hậu rau muống” cười tít khi tâm sự với tôi: “Đó là “ngôi vị” mà bạn bè cùng lớp tặng cho em. Bà nội nuôi em ăn học bằng chính những đồng tiền bán rau muống mà tự tay bà trồng. Sau cái lần bà cương quyết không cho em bỏ học, em đã thầm hứa phải nỗ lực hết sức để không uổng phí những giọt mồ hôi đổ xuống bên cánh đồng rau muống giữa trưa hè hay gió rét của nội…”.
Lên lớp 10, Nhàn tạm xa bà nội, xa quê hương Kỳ Tân (huyện Bá Thước, Thanh Hóa) để nhập học Trường phổ thông vùng cao Việt Bắc. Không còn phải đi bán rau muống như trước, sau giờ học, Nhàn dành thời gian tổ chức học nhóm để kèm những bạn yếu kém. Nhàn còn dành tiền nhuận bút của những bài cộng tác thường xuyên với Báo Thiếu nhi dân tộc để mua sách, bút tặng các bạn tiến bộ nhất trong tổ học nhóm.
Đưa tôi xem những bức hình chụp trong lần tham gia dự liên hoan “Phóng viên nhỏ - Phóng viên tuổi hồng” toàn quốc lần thứ 3 vừa được tổ chức tại Nha Trang, “Hoa hậu rau muống” hồ hởi: “Em sẽ gửi nó cùng số tiền thưởng về biếu bà nội. Chắc giờ này, bà nội và em trai của em vẫn cặm cụi bên những luống rau…”.