NGÀY TẾT QUÊ EM
Mỗi khi tết đến xuân về lòng người lại thật náo nức vui tươi, đất trời thay áo mới với những cành đào khoe sắc hồng thắm, cây quất trĩu quả vàng tươi. Không đâu trên thế giới ngày tết lại ấm cúng vui vẻ và nhiều trò chơi dân gian như ở Việt Nam quê hương tôi. 54 dân tộc anh em trên dải đất hình chữ S tạo nên 54 bức tranh văn hóa khác nhau và mỗi dân tộc đều có một nét đẹp riêng.
Hãy cùng tôi điểm lại một số phong tục ăn tết độc đáo của một số đồng bào dân tộc miền núi phía Bắc các bạn nhé!
.bmp "Nhấn vào ảnh để phóng to")
Tết nhảy của người Dao
Dao ở Việt Bắc cho rằng, ngày đầu năm không được làm việc mà chỉ vui chơi, thăm viếng và chúc tụng lẫn nhau. Nhà nào nhà ấy đều trang hoàng sáng sủa và dán nhiều câu đối bằng chữ Hán lên cột nhà hay trên các vách tường để đón mừng xuân. Người Dao đón tết bằng các điệu nhảy “Thiang chằm Đao”để rèn luyện sức khỏe và võ nghệ. Tết nhảy bắt đầu trước tết Nguyên đán khoảng vài ba hôm. Thanh niên phải tập các điệu nhảy, làm gươm đao để múa. Tất cả những động tác của các điệu múa đều được thực hiện một cách liên tục với sự khéo léo và tinh tế. Điệu múa, lời hát trong tết nhảy thường hướng đến những điều tốt lành, hạnh phúc. Các điệu nhảy mang tính hình tượng cao và độc đáo.
Tết Nen bươn tiền của người Thái
.bmp "Nhấn vào ảnh để phóng to")
Trong đêm giao thừa tết “Nen bươn tiền” của người Thái được tổ chức, người lớn ngồi quây quần bên bếp lửa ấm cúng để chào đón những giây phút quan trọng trong sự chuyển giao của năm cũ sang năm mới. Còn các chàng trai, cô gái tiếng trống chiêng, tiếng hát giao duyên vẫn vang lên đều đều, để cùng nhau chờ đợi đồng hồ báo 12 giờ thì sẽ đi lấy nước cầu may. Tục lấy nước cầu may của người Thái đã có từ lâu đời, đến nay vẫn được lưu truyền lại cho các thế hệ trẻ. Việc lấy nước phải được thực hiện trước, khi gà đã gáy rồi thì sẽ không có ý nghĩa. Nước để lấy là nước suối, nhưng nếu ai lấy được nước ở đầu nguồn của con suối thì sẽ càng mát trong, thanh khiết hơn. Người Thái quan niệm lấy nước suối ở đầu nguồn về uống và rửa mặt trong ngững giây phút đầu tiên của năm mới thì sẽ được thanh khiết như nguồn nước suối và cả năm đó sẽ luôn khỏe mạnh, gặp nhiều may mắn. Vào ngày đầu năm, họ không quên đem dao, rựa vừa đi ra đường vừa phát quang để thông thoáng cho năm mới. Vui nhất là hội xòe Thái nổi tiếng.
.bmp "Nhấn vào ảnh để phóng to")
Tết Naox - cha của người Mông
Tết Nguyên đán của người Mông gọi là “Naox-Cha". Trong dịp này, ngoài một con lợn béo được chuẩn bị sẵn ra, người ta còn làm bánh bằng bột nếp, bánh chưng ít khi dùng. Tết của người Mông thường tổ chức giữa mùa đông giá rét, trước hay sau tết dương lịch chỉ có mấy hôm. Đêm giao thừa các gia đình thường cử con trai đi “mở nước” tức là đi lấy nước ngoài suối đem về cúng tổ tiên. Ngoài ra, dịp tết của người Mông còn tổ chức lễ hội Sải Sán hay Gầu tào (Hội cầu phúc). Một gia đình trong làng, nếu hay đau ốm hay chậm có con thì mùng 2 đi dựng một cây nêu lớn ở bãi cỏ đầu làng. Hội này là do một gia đình có tiếng tổ chức (Gia đình đó gọi là chủ nêu) nhưng thật ra đó là lễ hội của cộng đồng, thậm chí khi làng này dựng nêu, làng khác cũng đến dự hội.
(Bút nhóm Hoa nắng Vùng cao)